Ελλάδος περιήγηση μέρος δεύτερο

Το κάστρο της Μαΐνης

Ακολουθεί το δεύτερο μέρος του αφιερώματος το οποίο κατά την άποψη μου παρουσιάζει απείρως μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Μανιάτες πειρατές και Τούρκοι σκλάβοι, Τσακωνιά, Μονεμβάσια και τα νησιά του Αιγαίου είναι αντικείμενα αναφοράς. Επίσης στην όλη διήγηση περιλαμβάνονται τα Σφακιά και η θέση των δούλων στην τότε Ελλάδα.

Εισαγωγή

Η διήγηση που όλοι είχατε προσέξει ξαφνικά αλλάζει. Τώρα ο Τούρκος βαδίζει εναντίον των απογόνων των αρχαίων Σπαρτιατών.
Στο Μιστρά ξεκινούν οι ετοιμασίες του τουρκικού στρατού. Οι προδότες Έλληνες βγάζουν τα καπέλα τους και γονατίζουν μπροστά στα πόδια του Αχμέτ Πασά.
Σε ένδειξη υποταγής δέθηκαν από το λαιμό με τσόχινο ύφασμα ή μαντήλι της υποταγής και υπόσχονται πως θα οδηγήσουν για πρώτη φορά τους Τούρκους στη Μάνη.
Οι αντιπρόσωποι των Μαΐνιατών παρακολουθούν χιλιάδες στρατιώτες από όλη την Τουρκιά να γεμίζουν την πεδιάδα και να παρελαύνουν επιδεικτικά.
Οι Μαΐνιάτες διαβάζουν τις επιστολές των Τούρκων και Λακωνικά απαντούν.
“ Όπως καταλάβατε οι Οθωμανοί θα μας επιτεθούν. Και όπως κάθε φορά που έρχονται κατά χιλιάδες στα βουνά μας θα τους συντρίψουμε. Εμείς με τη βοήθεια του Χριστού θα τους διώξουμε”
(Για μια ακόμα φορά οι Τούρκοι τσακίστηκαν από το Σπαρτιατικό στρατό ο οποίος πολεμούσε μέρα νύχτα με τις φρεγάτες του, είτε στην στεριά, πλέοντας μέσω Ευρώτα είτε στη Θάλασσα φτάνοντας να λεηλατεί ολόκληρη τη Μεσόγειο μέχρι και τα παράλια Ισπανίας και Ιταλίας.)

Γυναίκα της Μαΐνης

Μέσα Μάνη

ΤΟ ΒΙΛΑΕΤΙ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ, ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣ

Είναι αληθινά ένας ανελέητος τόπος. Δεν υπάρχουν αμπέλια, περιβόλια, φρούτα και χόρτα. Ο τόπος είναι σκεπασμένος με πέτρες. Δεν υπάρχει καθόλου χώμα.
Το χωριό Βαχός θεωρείται σύνορο της Μέσα Μάνης. Οι κάτοικοι του χωριού μεταφέρουν με τους τουρβάδες τους χώμα από τα γύρω χωριά για να φυτέψουν καλαμπόκι, για το ψωμί που τρώνε. Το κλέβουν αυτό το χώμα.
Είναι μαυριδεροί, κοντοί με μεγάλο κεφάλι, στρογγυλά μάτια, με φωνή σαν του μολοσσού, πεταχτά αυτιά, πυκνά μαύρα μαλλιά, πλατιούς ώμους, λεπτό κορμό, λιγνά μπούτια, πλατιές πατούσες και πηδούν από βράχο σε βράχο σαν τους ψύλλους.
Έχουν τη χριστιανική πίστη, όμως δεν ενδιαφέρονται για αυτήν.
Όσοι ζουν γύρω από τη Μάνη, σκιάζονται όταν βλέπουν αυτωνών τα μούτρα και των παιδιών τους.
Εκτρέφουν μόνο κατσίκια. Τα ρούχα τους είναι φτιαγμένα από το λεπτό και μαύρο μαλλί των κατσικιών.
Στο κεφάλι φορούν μαύρη σκούφια και στα πόδια τους παπούτσια από δέρμα αγελάδας και κατσίκας.
Προμηθεύονται μπαρούτι από τα Κύθηρα και το ανταλλάσσουν με κατσίκια.
Τρέφονται με οποιοδήποτε ζωντανό πετά στον ουρανό, κολυμπά στη θάλασσα, περπατά στο χώμα είτε έχει αίμα, είτε δεν έχει.
Μόνο φίδια, σαρανταποδαρούσες και σκορπιούς δεν τρώνε γιατί δεν τους βρίσκουν στα βουνά τους!!!
Τρώνε ακόμα και τις μέδουσες που δεν έχουν σταγόνα αίμα, ενώ πίνουν το αίμα των προβάτων, των κατσικιών και των άλλων ζώων σαν να ‘ναι νερό!!
ΑΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΟΥΝ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΩ ΜΑΝΗ ΠΙΝΟΥΝ ΚΑΙ ΑΥΤΩΝ ΤΟ ΑΙΜΑ!
Και οι Ευρωπαίοι άπιστοι τους φοβούνται.
Τον Ιούλιο, μια φορά το χρόνο πέφτουν τόσα πολλά ορτύκια στα βουνά τους που δεν ξεχωρίζεις τα ορτύκια από τις πέτρες και το χώμα. Χιλιάδες άπιστοι και γυναικόπαιδα τα κυνηγάνε με δίχτυα. Όσα πιάνουν τα βάζουν μέσα στους βράχους, τα πλακώνουν με πέτρες τα αλατίζουν και αυτά παστώνονται μέσα σε έξι μήνες. Σαράντα μέρες και νύχτες πέφτει το κοπάδι με τα πουλιά το μήνα Ιούλιο.
Έτσι τρέφονται οι Μανιάτες το χειμώνα ενώ επίσης τα πουλάνε.

Μαΐνιάτες πειρατές

ΜΙΑ ΤΟΥΡΚΑΛΑ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΞΑΚΟΥΣΤΟΥ ΠΕΙΡΑΤΗ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ ΛΙΜΠΕΡΑΚΗ ΓΕΡΑΚΑΡΗ.

Χωριό Κλωριά

Είναι ένα χωριό απίστων με χίλια σπίτια. Έχει πέντε χιλιάδες οπλισμένους άπιστους.
Συνεχίζοντας το δρόμο μας με τα άλογα από το δρόμο είδαμε κάτω από ένα ελαιόδεντρο μια φεγγαροπρόσωπη γυναίκα, που είχε τυλιγμένο το κεφάλι της και το μικρό της παιδί στην αγκαλιά με το ίδιο πράσινο ύφασμα.
Η γυναίκα μόλις μας είδε άφησε το παιδί της στο χώμα και μας μίλησε ελληνικά:
-Αχ ψυχή μου Εβλιγιά Τσελεμπί είπε και πιάστηκε από τον αναβολέα του αλόγου.
Από τα μάτια της έτρεχαν πικρά δάκρυα. Άρχισα σιγά σιγά να συγκινούμαι. Της είπα αμέσως:
-Βρε γυναίκα, πως εσύ μέσα στη χώρα των απίστων γνωρίζεις το όνομα μου;
-Εγώ δεν είμαι η κόρη του καπετάνιου της Μπαρουντίνας, του Εμίρ Χασάν Αγά; Ξέχασες πόσες φορές έφαγες με τον πατέρα μου ψωμί και αλάτι; Εγώ είμαι επτά χρόνια δούλα εδώ. Άρχισε να κλαίει και πήρε στην αγκαλιά το παιδί της.
-Βρε κορίτσι μου ανέβα στο άλογο με κείνο το παιδί και θα σε πάω στον πατέρα σου και τη μητέρα σου.
-Βρε ψυχούλα μου Τσελεμπί το παιδάκι που έχω στην αγκαλιά είναι από τον καπετάνιο Λιμπεράκη Γερακάρη. Πάω συνέχεια στην εκκλησία με αυτό. Δεν θέλω προστασία.
Απομακρύνθηκε, χαμογέλασε και μας ευχήθηκε καλό δρόμο. Έτρεξα πίσω της.
-Έλα βρε κορίτσι μου να σε πάω στον φίλο τον πατέρα σου.
Αυτή τότε έτρεξε μέσα στο σπίτι της και κλείδωσε την πόρτα.
Να που εδώ στη Μάνη υπάρχουν πολλοί μουσουλμάνοι αιχμάλωτοι που τους κρατούν δεμένους με αλυσίδες. Είναι ένας ανηλεής τόπος.
Πιστεύουμε ότι πολλοί από τους μουσουλμάνους αιχμαλώτους των Μανιατών έχουν σταλεί στις άλλες χώρες των απίστων ενώ υπάρχουν εκατοντάδες άλλοι στα χωριά και τους τρώει το μαύρο σκοτάδι. Είναι όμως πολύ δύσκολο να τους πάρει κανείς από τα χέρια τους.
Κάποια φορά οι Ισλαμικές δυνάμεις με τη βοήθεια του Θεού θα καταφέρουν να τους ελευθερώσουν.

Μανιάτης πολεμιστής


Σιδηρόκαστρο Μάνης

Αποτελείται από εκατό κεραμοσκεπή σπίτια που το καθένα τους έχει σίγουρα έναν Πύργο. Τα χωριά των απίστων της Μάνης είναι μεταξύ τους εχθρικά. Νύχτα-μέρα βρίσκονται σε πόλεμο. Για αυτό τα σπίτια έχουν Πύργους και παράθυρα σαν πολεμίστρες.
Στα βουνά του χωριού έχει μεταλλεύματα σιδήρου αλλά δεν ξέρουν να το επεξεργαστούν. Από το σίδηρο πήρε και το όνομα του.
Το 1037 (1627-28 σύμφωνα με το χριστιανικό ημερολόγιο) την εποχή του Σουλτάνου Μουράτ Χάν του Δ’, ΟΙ ΜΑΝΙΑΤΕΣ ΑΠΙΣΤΟΙ ΕΙΧΑΝ ΦΤΑΣΕΙ ΝΑ ΛΕΗΛΑΤΟΥΝ ΤΑ ΒΙΛΑΕΤΙΑ ΤΗΣ ΜΑΡΚΑΝΤΟΝΙΑΣ, ΤΟΥ ΚΟΛΩΝΑ, ΤΗΣ ΠΟΛΙΑ, ΤΗΣ ΝΑΠΟΛΗΣ, ΤΟΥ ΤΕΜΕΝΤΕΣ, ΤΗΣ ΣΙΚΕΛΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΠΑΝΙΑΣ.
Ήρθαν με το βιός τους να χτυπήσουν και τον Τούρκο αρχιναύαρχο Κοτζά Χαλίλ Πασά. Τότε έσφαξαν χιλιάδες μουσουλμάνους στρατιώτες. Τα οστά των μαρτύρων του Ισλάμ είναι θαμμένα κοντά στο Σιδηρόκαστρο.

Η Ελλάδα

Οίτυλο Μάνης

Είναι παραθαλάσσιο με χίλια πέτρινα σπίτια ψηλά σαν κάστρα. Οι άπιστοι κάτοικοι του κατέχουν τρείς χιλιάδες πλοία και είναι φημισμένοι έμποροι στα παζάρια. Τα μαλλιά τους θυμίζουν τους Ευρωπαίους με τους οποίους έχουν καθημερινό πάρε δώσε.
Οι γυναίκες τους δεν θυμίζουν τις άλλες γυναίκες της Μάνης. Φορούν στο κεφάλι τους κοσμήματα και χρυσά και ασημένια καθώς και νομίσματα χρυσά στα ρούχα τους.
Υπάρχει και ένα μοναστήρι εδώ. Οι παπάδες μου φέρθηκαν με πολύ σεβασμό και ορκίστηκαν στη σαθρή πίστη τους πως ο Θεός θεωρεί καλούς ανθρώπους τους μουσουλμάνους. Το μοναστήρι είναι έργο τέχνης για αυτό και κάθε χρόνο δέχονται επισκέπτες και εκατομμύρια γρόσια από όλη την Ευρώπη.
Ακόμα και από την εκκλησία Καμαμέ των Ιεροσολύμων έρχονται εδώ δώρα.
Οι παπάδες φροντίζουν, ταΐζουν και προσφέρουν στέγη στους επισκέπτες για τα γρόσια τους!!
ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΟΛΕΜΟΥΣ ΣΤΕΛΝΟΝΤΑΙ ΕΔΩ ΩΣ ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΙ.. ΔΕΝ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΕ ΚΑΜΙΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑ. ΟΥΤΕ ΣΤΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΟΥΤΕ ΣΤΟ ΕΒΡΑΙΚΟ ΒΙΛΑΕΤΙ. ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΕΙΔΟΣ ΜΑΓΟΙ. ΟΤΑΝ ΑΙΧΜΑΛΩΤΙΣΟΥΝ ΔΙΚΟΥΣ ΜΑΣ ΤΟΥΣ ΠΟΥΛΟΥΝ ΣΤΟΥΣ ΕΥΡΩΠΑΙΟΥΣ ΚΑΙ ΟΤΑΝ ΑΙΧΜΑΛΩΤΙΣΟΥΝ ΕΥΡΩΠΑΙΟΥΣ ΤΟΥΣ ΠΟΥΛΟΥΝ ΣΕ ΕΜΑΣ. ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΣΤΑ ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟΥΣ ΑΠΙΣΤΟΥΣ

Νησί Πραστείο Μάνης

Είναι ένα μικρό και βραχώδες νησάκι με περιφέρεια πέντε μίλια.
Υπάρχουν τριακόσια κάστρα-σπίτια με πολεμίστρες. Οι κάτοικοι του είναι πάντα σε αντιμαχία με τους κατοίκους των άλλων χωριών. ΕΙΝΑΙ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΓΟΥΡΟΥΝΙΑ. ΣΠΕΡΝΟΥΝ ΑΠΟ ΣΤΕΡΙΑ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΑ ΤΟ ΦΟΒΟ ΣΤΟΥΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΥΣ ΤΟΥΣ ΠΙΑΝΟΥΝ ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΔΕΝΟΥΝ ΜΕ ΑΛΥΣΙΔΕΣ. Αρπάζουν τα γυναικόπαιδα των μουσουλμάνων, τα αρνιά τους και τα όμορφα κορίτσια τους. Έχουν πολλά δικά μας κορίτσια και τα κρύβουν καλά. Το χωρίο έχει χίλιους πεντακόσιους άπιστους.
Ο ΘΕΟΣ ΝΑ ΤΙΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟΥΣ.

Μονεμβασιά Χαλκογραφία M.V CORONELLI 1690

Υπόλοιπο νομού Λακωνίας.

Τσακωνία(Είναι η περιοχή από το Έλος έως τη Μονεμβασιά και από τη Νεάπολη έως το Λεωνίδιο του σημερινού Ν.Αρκαδίας)
Η διήγηση εδώ έχει μεγάλη σημασία για εμένα αφού περιγράφει την ιδιαίτερη μου πατρίδα και το μέρος που μεγάλωσα.

Είναι μια μεγάλη περιοχή του κατηλικίου της Μονεμβασίας. Εκεί βρίσκονται δέκα χιλιάδες άπιστοι ραγιάδες ‘Έλληνες που ακολουθούν το χριστιανικό νόμο με ένα όμως ιδιαίτερο τυπικό ενώ η γλώσσα τους αποτελεί μια ιδιαίτερη διάλεκτο που δεν μπορεί να την καταλάβει κανείς χωρίς διερμηνέα. Αυτοί εδώ αποτελούν έναν λαό ιδιαίτερο.
ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΟΥΣ ΦΥΤΕΥΟΥΝ ΚΕΧΡΙ ΚΑΙ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙ ΑΥΤΟΙ ΟΙ ΚΑΚΟΙ ΑΠΙΣΤΟΙ, ΚΑΚΟΠΟΙΟΙ ΚΑΙ ΤΕΜΠΕΛΗΔΕΣ.
Το κλίμα είναι καλό και τα νερά άφθονα για αυτό και οι άπιστοι είναι πολύ παχιοί, σωματώδεις, ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ ΓΙΓΑΝΤΕΣ ΟΜΟΙΟΙ ΜΕ ΤΟ ΘΗΡΙΟ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ. ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΙ ΘΑΡΡΑΛΕΟΙ ΚΑΙ ΓΕΡΟΙ.
ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΥΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΦΟΡΤΩΘΟΥΝ ΣΤΟΝ ΩΜΟ ΒΑΡΟΣ 200 ΟΚΑΔΩΝ ΜΕ 2 ΠΑΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΛΙΑ ΤΟΥΣ!!
(200 οκάδες είναι πάνω από 200 σημερινά κιλά.!!!!)
Όσο για τους νέους και τους άντρες είναι γεροί άπιστοι και πολύ δυνατοί και μπορούν να μεταφέρουν βάρος 300 και 400 οκάδες.
Αν πάνε σε άλλες πόλεις και φάνε ψωμί σιταρένιο αρρωσταίνουν για αυτό και κουβαλούν μαζί τους το δικό τους καλαμποκίσιο ψωμί!!
Έχουν ρούχα παράξενα άσπρα με πολλά κρόσσια, πλατιά φτερά και στενά μανίκια.
Άντρες και γυναίκες φορούν άσπρα σαρίκια στο κεφάλι.
Όλα αυτά κάνουν ένα σύνολο απίστευτα κωμικό που βλέποντας τους κανείς μπορεί να πεθάνει από τα γέλια.
Η όψη τους είναι όμοια με των Τατάρων Καλμούκων, το κεφάλι τους σαν τσουκάλι και δόντια σαν της γκαμήλας. Έχουν μεγάλα αυτιά, μάτια, πρόσωπα πλατιά και φωνή σκύλου. Οι κραυγές τους αντηχούν μέσα στα βουνά ΣΑΝ ΤΑ ΓΑΒΓΙΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΟΛΟΣΩΝ ΜΑΣΤΙΦ-ΔΥΟ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΜΙΛΟΥΝ ΑΠΟ ΑΠΟΣΤΑΣΗ 2 ΠΑΡΑΣΑΓΓΕΣ.(10,5 Χιλιόμετρα).
ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΛΟΓΑ ΜΑΣ ΑΗΔΙΑΣΑΜΕ ΜΕ ΤΟ ΝΑ ΤΡΩΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΕΧΡΙ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΤΣΙΚΙΣΙΟ ΚΡΕΑΣ ΚΑΙ ΜΕΙΝΑΜΕ ΜΟΝΟ ΕΝΑ ΒΡΑΔΥ.

Μονεμβασιά

Ιδρύθηκε από τον Έλληνα Φίλικο. (εννοεί τον Φίλιππο της Μακεδονίας)
Ο λαός ονομάζει το κάστρο Μενεξέ. Πήρε το όνομα του λουλουδιού από τους πολλούς μενεξέδες, τους νάρκισσους, το μόσχο και το σκυλοκρέμμυδο καθώς και άλλα λουλούδια με ωραίο άρωμα.
Είναι δύσκολο να κοιτάξεις κάτω από τόσο ψηλά γιατί το κεφάλι σου γυρίζει.
Ο καιρός είναι ομιχλώδης και το πρωί το κάστρο βρίσκεται μέσα στα σύννεφα.
Τόσο μεγάλο ύψος έχει.
Μοιάζει με το κάστρο Βάν στο Κουρδιστάν είναι όμως 3 φορές πιο ψηλό και πλατύ.
Σε κάθε σπίτι υπάρχουν πέντε στέρνες με δέκα και όταν οι κάτοικοι της γεμίσουν λένε χωρατεύοντας: Η βρύση μας έχει νερό.
Ο καιρός είναι πολύ ζεστός. Οι εραστές και ερωμένες έχουν λευκό χρώμα.
Από κάθε σημείο του κάστρου μπορείς να δεις το νησί της Κρήτης.

Η Σαντορίνη μαζί με τα νησάκια Θηρεσία, Καμμένη κλπ 1770

ΟΙ ΔΟΥΛΟΙ ΣΤΗΝ ΤΟΤΕ ΕΛΛΑΔΑ-ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΕΘΩΝΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

Εδώ στην Μεθώνη υπάρχουν πολλοί μαύροι δούλοι και σκλάβοι. Τα αφεντικά τους δεν τους χτυπούν με βέργες και μαστίγια. Και ούτε τους φωνάζουν αράπηδες και μαύρους.
Όταν τους αγοράζουν πρέπει να δηλώσουν τον πραγματικό λόγο για τον οποίο τους θέλουν. Αν πουν ψέματα έχουν να αντιμετωπίσουν τη δικαιοσύνη.
Στο δικαστήριο μπορούν να καταφύγουν και οι ίδιοι οι δούλοι αν έχουν να καταγγείλουν κακομεταχείριση από τα αφεντικά τους.
Αν έχουν δίκιο το βρίσκουν αλλιώς αν πουν ψέματα τους περιμένουν χίλιες με δύο χιλιάδες βεργιές ή μαστίγωμα.
Άλλοι σκλάβοι είναι τα Φραγκόπουλα και οι λευκοί Άραβες!

Σάμος Χαλκογραφία O.DAPPER 1688

ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ 1671

Μετά την πτώση της Ρόδου παραδόθηκαν και τα εβδομήντα νησάκια που βρίσκονταν σε ακτίνα πενήντα δύο μιλίων από το νησί.
Ορίστηκε ένα εγιαλέτι που αποτελείται από τα νησιά: Μαρμαρίς, Σύμη, Χάλκη, Τύλος, Νίσυρος, Κάρπαθος, Κως, Κάλυμνος νησιά του Πασά και κάστρο του Μπόντρουμ.
4 Γαλέρες από εδώ είναι υποχρεωμένες να ακολουθήσουν τον αρχιναύαρχο στις εκστρατείες του.Οι κάτοικοι της Νισύρου το 928 παραχώρησαν τα κλειδιά του κάστρου της στο Σουλεϊμάν Χάν.Η Τύλος κατακτήθηκε το 968 από τον Μαχμούτ Ρέις ο οποίος έγινε και μάρτυρας.
Η Μύκονος με τα αγριοκάτσικα της έχει περίμετρο τριάντα πέντε μίλια. Το κάστρο της γκρεμίστηκε από τον Κιλίτς Αλή Πασά.
Η ΣΚΟΠΕΛΟΣ ΠΟΥ ΔΙΟΙΚΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΠΙΣΤΟΥΣ ΕΧΕΙ ΚΑΣΤΡΑ ΛΙΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΜΕΤΡΟ ΕΙΚΟΣΙ ΜΙΛΙΑ. ΤΗΝ ΕΙΔΑ ΑΠΟ ΜΑΚΡΙΑ.
Η Μήλος βγάζει τις μυλόπετρες. Οι κάτοικοι της είναι πλούσιοι άπιστοι.
Από το ηφαίστειο της Σαντορίνης πετάχτηκαν φωτιές και πέτρες σαν θόλοι από Χαμάμ. Είδα και εγώ ο φτωχός αυτό το φοβερό θέαμα.

Ρόδος Ξυλογραφία H petri 1571

Σφακιά Κρήτης- από πού κατάγεται ο πληθυσμός τους

Κάποτε ένα Ισπανικό καράβι με πολλά κορίτσια προσάραξε κοντά στα Σφακιά. Οι κοπέλες βγήκαν έξω στη στεριά για να απολαύσουν τον ήλιο. Όμως ξέσπασε καταιγίδα και αναγκάστηκαν να περάσουν τη νύχτα στα βουνά. Εκεί όμως τις βρήκαν οι δαίμονες. Όταν έμαθαν οι Ισπανοί τι συνέβη από τη ντροπή τους άφησαν τις κοπέλες στην Κρήτη και οι δαίμονες τις πήραν μαζί τους .
Τα κορίτσια από την Ισπανία, από τότε που πάτησαν το πόδι τους στην Κρήτη ζουν μαζί με τους δαίμονες στα βουνά των Σφακιών. Μέσα σε ένα χρόνο από τότε που συναντήθηκαν για πρώτη φορά όλα τα κορίτσια γέννησαν από ένα αγόρι και ένα κορίτσι. Από αυτά τα παιδιά προέρχεται ο λαός που κατοικεί στα Σφακιά. Είναι άνθρωποι μεσαίου αναστήματος, με μαύρα μικρά και στρογγυλά μάτια, μαύρα φρύδια, μικρό κεφάλι, σγουρά μαλλιά, πεταχτά αφτιά, πατημένες μύτες, πεταχτά δόντια, κοντό λαιμό, τριχωτό σώμα, κοντά πόδια, σκυφτοί σα στραβωμένοι, πλατιά πέλματα, πλατιές παλάμες, χοντρά δάχτυλα, πλατιά νύχια, χοντρή μέση και γερό δυνατό σώμα. Είναι όλοι τους είκοσι πέντε χιλιάδες άτομα. Μιλούν μια διάλεκτο κοντινή στα αραβικά. Γνωρίζουν και ελληνικά. Πολλές λέξεις τους είναι λέξεις των δαιμόνων. Οι φωνές τους είναι πολύ δυνατές. Με άνεση συνομιλούν δυο άνθρωποι που κάθονται σε αντικρινά βουνά.
Μερικά από τα παιδιά του λαού αυτού γεννιούνται σε οχτώ μήνες. Ενώ τα κορίτσια μένουν στην κοιλιά των μανάδων τους έναν ολόκληρο χρόνο. Τα κορίτσια ενηλικιώνονται στα οχτώ εννιά τους χρόνια και στα δέκα μένουν έγκυες. Τα αγόρια ενηλικιώνονται στα δέκα και στα έντεκα. Το νερό και το κλίμα της Κρήτης βοηθούν στην αύξηση του πληθυσμού. Επειδή κατάγονται από τους δαίμονες γελούν συνέχεια και χαίρονται. Όπως και στο ψημένο κεφάλι του προβάτου, έτσι φαίνονται και στα δικά τους δόντια, όταν γελούν. Είναι ένας περίεργος λαός που σε κάνει ν’ απορείς. Αν και στις χώρες των απίστων δεν είναι συνηθισμένα τα τόξα και τα βέλη, εδώ υπάρχουν και αυτά μαζί με χαρμπέ, σφεντόνες και τουφέκια. Είναι γενναίοι και δυνατοί πολεμιστές.

Μήλος Ξυλογραφία Β.ΒΟRDONE 1532